حافظه SSD چیست و هر آنچه باید درباره آن بدانیم

در این مقاله سعی داریم تا شما را بیشتر با تکنولوژی روز ابزارهای ذخیره سازی، یعنی  هارد ssdآشنا کنیم و برتری های درایو حالت جامد که به اشتباه  هارد اس اس دی گفته می شود را نسبت به HDD یا همان هارد دیسک بررسی می نماییم. تا همین اواخر، خریداران کامپیوتر انتخاب کمی برای خرید هارد دیسک داشتند. اگر شما یک ultrabook و یا نوت بوک و یا یک کامپیوتر رومیزی خریده باشید به احتمال زیاد در آن ها یک درایو حالت جامد (SSD) و یا یک درایو HDD و شاید هم ترکیبی از SSD و HDD به عنوان درایو اولیه وجود داشته که شما سیستم عامل خود و چیز های دیگرتان را در آنها ذخیره می کنید.

همچنین مدتی است شرکت های هاستینگ در تبلیغات خود مدام از واژه هارد پرسرعت SSD استفاده می کنند اما اکثراً تعریف واضح و روشنی از این واژه ارائه نمی دهند که اصلا SSD چیست و چرا به خودی خود این فناوری نسبتاً جدید یک پارامتر مهم برای تبلیغات به حساب می آید.
حافظه SSD بر پایه حافظه فلش است که فلش مموری ها و مموری کارت ها نیز بر همین اساس ساخته می شوند. به زبان دیگر حافظه های SSD شبیه به فلش مموری ها البته در سایز بزرگتر هستند که در کیفیت ساخت و نوع قطعات با هم اختلافاتی دارند.
حافظه SSD رقیبی برای هاردها یا حافظه های HDD محسوب می شود زیرا بدلیل مقاومت زیاد و همچنین مصرف برق کمتر و نیز سرعت عملکرد بالا می تواند جایگزین خوبی برای این نوع از حافظه ها باشد به شرط اینکه قیمت این نوع حافظه هم کمی به صرفه تر شود . اگر هم اکنون شاهد ترجیح کاربران به خرید هارد های سخت هستیم به همین دلیل است. SSD  برخلاف HDD به طور کامل الکترونیکی می باشد و هیچ قسمت متحرک یا مکانیکی در آن وجود ندارد.
این نوع از حافظه ها به علت مزایای قابل توجه ای که نسبت به هاردها دارند از نظر قیمت نیز نسبت به هاردها متفاوت هستند و قیمت نسبتا بالایی دارند. با همه این تفاسیر این نوع از حافظه ها از نظر میزان فضای ذخیره سازی داده ها نسبت به هاردها ظرفیت کمتری دارند.
حافظه های SSD نسبت به قطع ناگهانی برق آسیب پذیر هستند و ممکن است اطلاعات درایو از بین برود یا منجر به شناسایی نشدن یا عدم شناسایی اس اس دی منجر شود که در این مواقع دسترسی به اطلاعات امکان پذیر نیست که در این صورت باید به مرکز تخصصی بازیابی اطلاعات و تعمیر SSD مراجعه شود.

SSD مخفف عبارت Solid State Drive، منبع ذخیره سازی است که از نیمه رساناهای حالت جامد تشکیل شده است. این نوع فناوری همچنین در ساخت حافظه های فلش نیز کاربرد دارد و به همین دلیل برخی از افراد SSD ها را مانند حافظه های فلش یا EPP Rom می نامند.
باری دیگر باید بیان داشت که اس اس دی  مخفف عبارت Solid State Drive می باشد. حافظه SSD  مبتنی بر حافظه فلش می باشد و جایگزین مناسبی برای HDD  ها می باشد. برخلاف HDD ها ،در حافظه های SSD هیچ قطعه متحرکی وجود ندارد اما رابط کاربری SSD  همانند HDD ها SATA  می باشد.
درایو های حالت جامد یا همان SSD ها به حافظه هایی گفته می شوند که در آن ها از هیچ قطعه ی متحرکی استفاده نشده باشد، در ساخت آن ها از حافظه های مبتنی بر فلش یا SD Ram ها استفاده می شود. استفاده از حافظه های مبتنی بر فلش در SSD ها باعث می شود تا زمان تاخیر به حداقل برسد و همچنین گرمای تولید شده کاهش یابد که تمامی این مسائل باعث کاهش مصرف انرژی و همچنین سبکتر شدن این حافظه ها نسبت به هارد دیسک ها می شود. اما SSD ها هم همانند هارد دیسک درایوها دارای مشکلاتی می باشند که می توان از مهم ترین آنها به قیمت بالای این حافظه ها در مقابل هارد دیسک اشاره کرد.

از مزایای هارد SSD می توان به موارد زیر اشاره نمود:

–    بالا بودن سرعت خواندن / نوشتن اطلاعات؛ این مزیت باعث شده است که نه تنها هاستینگ ها بلکه امروزه رایانه های شخصی هم به سمت و سوی استفاده از درایو SSD حرکت کنند.
– کاهش مصرف برق و به تبعیت از آن کاهش مصرف باتری لپ تاپ
– بالا بودن مقاومت هاردهای SSD در مقابل ضربه؛ به جهت استفاده از فناوری های به کار رفته Flash در SSD دیگر خبری از اجزای متحرک نبوده و حساسیت بیش از حد به ضربات فیزیکی وجود ندارد.
– بی سر و صدا بودن و تولید گرمای بسیار کمتر نسبت به مدل قبلی
حتی اگر موارد ۲ ، ۳ و ۴ چندان قابل اهمیت نباشند مورد ۱ را می توان خود به تنهایی از برجسته ترین مزایای اینگونه درایو های ذخیره سازی دانست.
در واقع همین بالا بودن سرعت/خواندن نوشتن برای هاستینگ ها و کاربرانشان دارای اهمیت می باشد. اما از معایب حافظه SSD می توان به ظرفیت کم و قیمت بسیاری بالای آن اشاره داشت تا جایی که در زمان انتشار این دانشنامه قیمت یک درایو ذخیره سازی HDD با ظرفیت ۲ ترابایت تقریبا برابر با یک حافظه SSD با ظرفیت ۱۲۸ گیگابایت می باشد.

انواع حافظه اس اس دی

حافظه ssd انواعی دارد که در ادامه به آن می پردازیم.
–    حافظه SSD  استاندارد/در کامپیوترهای معمولی حافظه های SSD  استاندارد جایگزین هارد HDD  شده اند و از رابط کاربری SATA استفاده می کنند.
–    حافظه SSD  با رابط کاربریام ساتا/یا دقیق تر mini SATA در واقع همون رابط ساتا هست اما برای دستگاه های کوچک تر مثل لپ تاپ و مینی لپ تاپ ها طراحی شده .
–    حافظه SSD با رابط ام 2/رابط M.2 از تکنولوژی PCI Express استفاده می کنه و می تونه خیلی کوچیکتر از m.SATA طراحی بشه . معمولا از M.2 در تبلت ها و آلترابوک ها استفاده میشه که فضا بسیار محدوده.

این حافظه ذخیره سازی که بیشتر برای افزایش سرعت سیستم رایانه ای به کار گرفته می شود، نقش بسزایی در بوت شدن ویندوز و سایر دستگاه ها با سیستم عامل خاص خود دارد. بنابراین هنگامی که یک سیستم از حافظه اس اس دی بهره می برد، گزینه سریعی است.
حافظه های اس اس دی از سریعترین نوع حافظه های ذخیره سازی در بازار هستند و شرکت های مختلفی را می توان نام برد که در این زمینه فعال هستند. از جمله باید به سامسونگ، وسترن دیجیتال، توشیبا، اینتل و برخی دیگر اشاره کرد.
هر یک از این برندها تولیدکننده های بزرگ حافظه ذخیره سازی اس اس دی هستند و همیشه سعی می کنند به تولید SSD سریع و بی نقص بپردازند. از این رو باید تولیدکنندگان این حافظه را از برندهای شناخته شده ای دانست که همیشه به دنبال عرضه محصول سریع و قابل توجهی هستند.

به نوعی باید حافظه های اس اس دی را چند نوع دانست که از جمله آنها مدل استاندارد، با رابط ساتا، با رابط M.2 اشاره کرد.
این نوع حافظه‌ها اگر چه مزایای زیادی دارند، اما نباید از معایب آن نیز گذشت:

قیمت تمام شده این نوع حافظه‌ها در مقایسه با هارد دیسک‌ها زیاد است. بنابراین کاربران هارد دیسک‌ها را به SSDها ترجیح می‌دهند.

سلول‌ها طول عمری دارند که با هر بار “نوشته شدن” کمتر می‌شود. (البته این مورد جزو معایب همه قطعات الکتریکی است) سلول‌های درایوهایی که از تکنولوژی SLC استفاده می‌کنند، معمولاً قابل نوشته شدن از ۵۰ هزار بار تا ۱۰۰ هزار بار هستند. سلول‌های موجود در درایوهایی که از استاندارد MLC استفاده می‌کنند، می‌توانند بین ۳ هزار تا ۵ هزار بار نوشته شوند. البته این مورد توسط کنترلر (Controller) مدیریت می‌شود و درایو حالت جامد می‌تواند با این محدودیت برای سال‌های زیادی در حالت عادی کار کند.
نکته: درایو حالت جامدهایی که بر پایه DRAM ساخته شده اند، دارای محدودیت “نوشتن سلول‌ها” نمی‌باشند.نحوه کار حافظه‌های SSD بر پایه تراشه‌ها و چیپ‌های نیمه هادی است.

تعدادی بسیار زیاد و البته با اندازه بسیار کوچک از ترانزیستورها (که Cell (سلول) نیز نامیده میشوند) وظیفه حفظ داده‌ها را دارند.
این نوع حافظه ها چگونه کار می کنند؟
درایو حالت جامد با استاندارد Single-Level Cell
هر یک از سلول‌ها (ترانزیستورها) با نگه داشتن یا نداشتن، داده‌ها را ذخیره می‌کنند. یعنی هر سلول فقط میتواند یک بیت (صفر یا یک) را در خود ذخیره کند.

درایو حالت جامد با استاندارد Multi-Level Cell
در این استاندارد، هر سلول می‌تواند دو بیت را ذخیره کند. یعنی هر یک از سلول‌ها می‌توانند ۴ حالت مختلف را در خود نگه دارند. این حالت‌ها عبارت اند از ۰۰ ، ۰۱ ، ۱۱ ، ۱۰ (به صورت باینری)

درایو حالت جامد (Solid State Drives) یا به عبارتی همان اس‌اس‌دی (SSD) توانسته جایگزین مناسبی برای درایو دیسک سخت (Hard Disk Drive) یا اچ‌دی‌دی (HDD) شود. در واقع اس‌اس‌دی حافظهٔ مبتنی بر حافظه فلش است که در مقایسه با اچ‌دی‌دی برق کمتری مصرف می‌کند و از مقاومت بیشتری نیز برخوردار است.

هارد دیسک ها (HDD) صفحاتی به نام پلاتر و هد دارند که این هد اطلاعات را از روی صفحات می‌خواند. بر خلاف آن، هیچ‌کدام از اجزاء داخلی اس‌اس‌دی در حال چرخش نیستند و یک حافظه فلش است که فوق‌العاده محکم و بادوام است. در نتیجه در اثر سقوط از ارتفاع کاملاً مقاوم بوده و نسبت به اچ‌دی‌دی دوام بیشتری دارد.

از آنجایی‌که مزایای استفاده از اس‌اس‌دی فلش قابل توجه هستند، به لحاظ قیمت نیز با هاردها(HDD) کاملاً متفاوتند. این نوع درایوها گران‌قیمت هستند و طبعاً لپ‌تاپهای مجهز به اس‌اس‌دی گرانتر از لپ‌تاپهای مبتنی بر اچ‌دی‌دی هستند. علی‌رغم آن، اس‌اس‌دی هم به لحاظ سرعت عملکرد و هم از نظر میزان مصرف انرژی به مراتب بهتر از اچ‌دی‌دی است. می‌کند که بدنبال آن موجب افزایش عمر باتری لپ‌تاپ نیز می‌گردد. با این حال از نظر میزان ذخیره‌سازی داده‌ها نسبت به اچ‌دی‌دی ظرفیت کمتری دارد.
بنابراین حافظه اس اس دی بسیار سریعتر از اچ اچ دی عمل کرده و حافظه ذخیره سازی فوق العاده ای محسوب می‌شود.

دیگر نکات پیرامون اس اس دی
 

شرکت وسترن دیجیتال برند مطرحی در تولید حافظه اس اس دی بوده و از این رو به تولید اس اس دی اینترنال پرداخته که به عنوان اس اس دی اینترنال وسترن دیجیتال شناخته می شوند. برندهای مختلفی به تولید اس اس دی پرداخته و هر یک توانسته محصولاتی باکیفیت عرضه دارند.
در زمینه قیمت اس اس دی موارد مختلفی وجود دارد که باید به آن توجه داشت. البته قیمت ssd فاکتورهای مختلفی را دربرگرفته و موارد ساده ای نیست. گذشته از آن برای خرید اس اس دی باید به سراغ فروشگاه‌های معتبری رفت که سابقه درخشانی دارند. بنابراین خرید ssd به سادگی انجام نمی گیرد و باید دقت بالایی به خرج داد.
خرید هارد ssd باید طبق فاکتورهایی صورت گیرد و برای فروش هارد ssd نیز باید به این موارد توجه داشت. حافظه ssd در نتیجه بهترین نوع حافظه ذخیره سازی بوده و برای دستیابی به یک مدل برجسته بهتر است بهترین ssd گیمینگ را خریداری کرد که نه تنها بسیار سریع هستند، بلکه در نوع خود کم نظیر محسوب می‌شوند.

نتیجه گیری

اس اس دی توانسته جایگزین مناسبی برای درایو دیسک سخت یا اچ‌دی‌دی شود. در واقع اس‌اس‌دی حافظهٔ مبتنی بر حافظه فلش است که در مقایسه با اچ‌دی‌دی برق کمتری مصرف می‌کند و از مقاومت بیشتری نیز برخوردار است. هارد دیسک ها صفحاتی به نام پلاتر و هد دارند که این هد اطلاعات را از روی صفحات می‌خواند. بر خلاف آن، هیچ‌کدام از اجزاء داخلی اس‌اس‌دی در حال چرخش نیستند و یک حافظه فلش است که فوق‌العاده محکم و بادوام است. در نتیجه در اثر سقوط از ارتفاع کاملاً مقاوم بوده و نسبت به اچ‌دی‌دی دوام بیشتری دارد.
از آنجایی‌که مزایای استفاده از اس‌اس‌دی فلش قابل توجه هستند، به لحاظ قیمت نیز با هاردهاکاملاً متفاوتند. این نوع درایوها گران‌قیمت هستند و طبعاً لپ‌تاپهای مجهز به اس‌اس‌دی گرانتر از لپ‌تاپهای مبتنی بر اچ‌دی‌دی هستند.
علی‌رغم آن، اس‌اس‌دی هم به لحاظ سرعت عملکرد و هم از نظر میزان مصرف انرژی به مراتب بهتر از اچ‌ دی‌ دی است. اس‌اس‌دی هم سرعت عملکرد بیشتری دارد و هم از انرژی، برق کمتری مصرف می‌کند که به دنبال آن موجب افزایش عمر باتری لپ‌ تاپ نیز می‌گردد. با این حال از نظر میزان ذخیره‌سازی داده‌ها نسبت به اچ‌ دی‌ دی ظرفیت کمتری دارد.
بنابراین برای خرید هارد اس اس دی باید دقت لازم را به خرج داد و گزینه ایده آل را خریداری کرد.